بانک جامع سوالات پیام نور

برای صحت استفاده لفظ در معنای مجازی دو شرط اساسی وجود دارد:اولا وجود مناسبت بین معنای حقیقی و معنای مجازی؛ ثانیا وجود قرینه که نشان بدهد گوینده قصد دارد معنای مجازی را استفاده کند نه معنای موضوع له.وجود مناسبت به این معناست که بین دو معنای اصلی و مجازی رابط و ارتباطی قابل فهم وجود داشته باشد تا ذهن شنونده مفهوم مورد نظر گوینده را دریابد.به عنوان مثال، استفاده از لفظ "ماه" برای شخص زیبارو یا "فرزند" برای فرزندخوانده، به دلیل داشتن مناسبت میان معنای اصلی و مجازی، صحیح است.دوما وجود قرینه که به عنوان قرینه صارفه یاد می‌شود، نشانه‌ای است که معنای مجازی را مشخص می‌کند؛ این قرینه می‌تواند لفظی باشد یا غیرلفظی مانند حال یا موقعیت گوینده.

بنابراین شرط صحت استعمال مجازی، وجود هر دو عنصر است:مناسبت و قرینه.بدون مناسبت یا بدون قرینه، استفاده از لفظ در معنای مجازی قابل پذیرش نیست.از این رو پاسخ صحیح گزینه سوم است:وجود مناسبت و وجود قرینه.

گزینه های دیگر ناقص اند:وجود مناسبت به تنهایی برای مجاز بودن کافی نیست، و وجود قرینه به تنهایی نیز نمی‌تواند صحت معنای مجازی را تضمین کند.